VRBAS
Vrbas je rijeka u Bosni i Hercegovini koja izvire ispod planine Zec i nakon 250 km dugog toka ulijeva se u Savu. Na obalama Vrbasa živi oko 500 hiljada stanovnika. Prije Banjaluke, Vrbas prolazi kroz kanjon i brojne klisure, koji su zaštićeni Zakonom o zaštiti prirodnih vrijednosti iz 1955. godine. Vrbas je glavni vodotok Banjaluke. Svojom modro-zelenom bojom i pejzažima, jedna je od najljepših rijeka u Bosni i Hercegovini. Ljepoti Vrbasa doprinose njegove pritoke Pliva, Ugar, Krupa, Rekavica, Švrakava, Suturlija i Vrbanja.
Probivši svoj put kroz stijene, od Jajca do Banjaluke, Vrbas je stvorio fantastičan kanjon u kojem se nalazi niz prirodnih bogatstava. Kanjon Vrbasa nalazi se na svega 12 KM od centra Banjaluke, a odlikuje se bogatim biljnim i životinjskim svijetom, kulturno – istorijskim spomenicima, te prirodnim rijetkostima. Velike vode pojavljuju se u periodu mart-maj, a najizraženije su u aprilu. Minimalan protok vode je u avgustu. Na području kanjona nalaze se ostaci srednjovjekovnih bosanskih gradova Greben (1192), Zemljanik (1287) i Zvečaj (1404), koji pružaju jedinstven pogled sa svojih vidikovaca, koji gledaju na dolinu Vrbasa i njegov kanjon.
Duž cijelog toka Vrbas je stvorio idealne uslove za razvoj biodiverziteta. Ovu rijeku karakterišu rijetke i plemenite vrste ribe iz porodice salmonida kao što su potočna pastrmka, lipljen i mladica, što govori o kvalitetu vode. U Vrbasu se mogu naći i ciprinidne vrste riba poput škobalja, klena, mrene, šarana, soma, grgeča, smuđa i peša.
Litice kanjona Vrbasa dom su najkrupnijim pticama ovog područja, orlovima, sokolovima i jastrebovima.
Aktivnosti na Vrbasu
Kanjon Vrbasa pogodan je za razvoj, sportsko-rekreativnog, ribolovnog, naučnog, nautičkog i avanturističkog turizma. Upravo u ovom kanjonu bice održano Svjetsko prvenstvo u raftingu. Posebnu atrakciju Vrbasa predstavljaju sportovi na vodi za koje ova rijeka pruža izvanredne uslove. Vrbas je domaćin mnogim takmičenjima na svjetskom i evropskom nivou u raftingu, kajak-kanuu i mušičarenju. Zaštitni znak ove rijeke je čamac dajak koji je dobio ime po motki koja služi za guranje čamca.